6183 sayılı Kanunla İlgili Sıkça Sorulan Sorular (1)

> SORU 1: Amme alacaklarının takip ve tahsili nasıl yapılır?

Amme alacaklarının takip ve tahsili 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre yapılır.
Alacaklı amme idareleri; Devlet, belediyeler ve il özel idareleridir. Amme alacağı ise bu idarelere ait olan vergi, resim, harç, ceza tahkik ve takiplerine ait muhakeme masrafı, vergi cezası, para cezası gibi asli, gecikme zammı, faiz gibi fer'ileridir.
Ancak alacaklı amme idarelerinin sözleşmeden, haksız fıilden ve sebepsiz zenginleşmeden doğan alacaklannın 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre takibi mümkün bulunmamakta olup, bu alacaklar genel hukuk hükümleri çerçevesinde takip ve tahsil edilir.

> SORU 2: Amme borçlusu kimdir?

Amme alacağını ödemek mecburiyetinde olan hakiki ve hükmi şahıslar, bunların kanuni temsilcisi veya mirasçıları, vergi mükellefleri, vergi sorumlusu, kefil ve yabancı şahıs ve kurumların temsilcileri amme borçlusudur.

> SORU 3: Vergi dairesince takip edilen borcumu nasıl ödeyebilirim?

Ödemeler;
-Tüm vergi dairelerinden,
- interaktif Vergi Dairesinden,
- GİB Mobil Uygulamasından,
-Anlaşmalı bankaların; şubelerinden, alternatif ödeme kanallarından, banka kartı, kredi kart, banka hesabından,
- PTT şubelerinden,
yapılabilmektedir.

> SORU 4: Amme borçlarının vadesinde ödenmemesi durumunda karşılaşılacak yaptırımlar nelerdir?

Amme borcunun ödenmeyen kısmına, borcun vadesinin bitim tarihinden itibaren borcun ödediği tarihe kadar (bu tarih dahil) geçen süre için gecikme zammı uygulanmaktadır.
-Amme borçlusunun borcuna yetecek miktardaki malları haczedilerek paraya çevrilmekte ve borçlarına mahsup edilmektedir.
-Amme borçlusu vergi dairesine teminat göstermişse teminat paya çevrilmekte veya kefil hakkında takip yapılmak suretiyle borçlar cebren tahsil edilmektedir.
-Gerekli şartlar bulunduğu takdirde borçlunun iflası istenmektedir.

> SORU 5: Ödeme emri niçin ve kimler adına düzenlenir?

Ödeme emri, 6183 sayılı Kanuna göre vadesinde ödenmeyen amme alacakları için düzenlenir. Amme borcunu vadesinde ödemeyenler adına vergi dairesince düzenlenen ödeme emri; borçlulara, borçlarını ödemeleri veya bu borçlarla ilgili mal bildiriminde bulunmaları konusunda yapılan bir bildirimdir.
Ödeme emrinin düzenlenerek tebliğ edilmesi ile vergi dairesi aynı zamanda amme alacağının tahsili için cebri takibat işlemlerine de başlamış sayılır.
Ödeme emri asıl amme borçlusu adına düzenlenmekle birlikte asıl borçlulardan tahsilat yapılamaması veya tahsilat yapılamayacağının anlaşılması halinde; kanuni temsilci, limited şirket ortağı, yabancı şahıs veya kurumların mümessilleri gibi borçtan sorumlu olanlar adına da düzenlenebilir.

> SORU 6: Ödeme emrini alan borçlu ne yapmalıdır?

Ödeme emrine konu borcunu 15 gün içinde ödemesi veya mal bildiriminde bulunması gerekmektedir.

> SORU 7: Ödeme emrine karşı nasıl ve nereye dava açılır?

Böyle bir borcun olmadığı veya kısmen ödediğini veya borcun zamanaşımına uğradığı gerekçeleriyle 15 gün içinde vergi dairesinin bulunduğu yer mahkemesine dava açabilir.
Ödeme emrine konu alacaklar 213 sayılı Vergi Usul Kanunu kapsamında bir alacak ise yetkili mahkeme vergi mahkemesi iken bu Kanun kapsamı dışında olan amme alacaklarında yetkili mahkeme idare mahkemesidir.

> SORU 8: Ödeme emrine konu borcun bir kısmı için dava açılabilir mi?

Ödeme emrinde yer alan borcun bir kısmına dava açılabilir. Bu durumda dava açılacak kısmın türü ve tutarı açıkça gösterilmesi gerekir. Aksi takdirde dava açılmamış sayılır. Ödeme emrine konu olan davaya açılmayan kısmının ödenmesi veya mal bildiriminde bulunulması gerekir.

> SORU 9: Ödeme emrine karşı dava açılması halinde borçlu hakkında takip işlemleri durur mu?

Dava açan borçlu hakkında takip işlemleri durmaz. Ancak mahkemeden yürütmeyi durdurma talep edilmesi ve mahkemece yürütmeyi durdurma kararı verilmesi halinde takip işlemleri durmaktadır.

> SORU 10: Amme borçlusunun ödeme emrine karşı açmış olduğu davayı kaybetmesi durumunda davacı için ek mali müeyyide uygulanır mı?

Açmış olduğu davada tamamen veya kısmen haksız çıkan borçludan, haksız çıkılan borç tutarının yanında ayrıca bu tutarın %10'u kadar haksız çıkma zammı tahsil edilir.

> SORU 11: Mal bildirimi nedir?

Mal bildirimi; amme borçlusunun, amme alacağını karşılayacak miktarda, gerek kendi elindeki gerekse üçüncü şahıslar elindeki menkul ve gayrimenkul malları ile alacak ve haklarının nev'ini, mahiyetini ve miktarını veya malı olmadığını ve yaşayış tarzına göre geçim kaynakları ile buna nazaran borcunu ne şekilde ödeyebileceğini vergi dairesine yazılı veya sözlü olarak beyan etmesidir.

> SORU 12: Mal bildiriminde bulunmayan amme borçlusu hakkında ne gibi işlemler tesis edilir?

Kendisine ödeme emri tebliğ edilen borçlu, 15 günlük süre içinde borcunu ödeyemez ve mal bildiriminde de bulunmazsa (ödeme emrine karşı dava açılan hallerde, ret kararının tebliği tarihinden itibaren 15 gün içinde borçlu mal bildiriminde bulunmazsa) mal bildiriminde bulununcaya kadar bir defaya mahsus olmak ve üç ayı geçmemek üzere hapisle tazyik olunur.