T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı
Gelir Kanunları KDV-ÖTV Grup Müdürlüğü
Sayı : 39044742-135-E.420272 17.05.2019
Konu :"Sağ total kalça protezi ameliyatlısı" engellinin araç alımında ÖTV istisnasından yararlanıp yararlanamayacağı
İlgide kayıtlı özelge talep formunuz ve eklerinin incelenmesinden, ... tarafından adınıza düzenlenen ... tarih ve ... numaralı Engelli Sağlık Kurulu Raporunda "Hipertansiyon %10 Senilitelomber diskopati. Lomber rom ağrılı kısıtlı. L1-2, L2-3, L3-4 ve L4-5 protrüzyon (+) Servikal diskopati. Servikal rom açık. Servikal MR:C4-5, C5-6, C7 protrüzyon Tablo1.7 %9+ %9 Sağ total kalça protezi ameliyatlısı. Tablo3.33a %19" teşhislerine bağlı olarak %46 engellilik oranı tespitinin yer aldığı, ayrıca adınıza düzenlenen ... tarihli ve ... numaralı Sürücü Adayları ve Sürücüler İçin Sağlık Raporunda "102 (Ticari araç, resmi araç, ambulans kullanamaz), 78 (Sadece otomatik vitesli araç kullanabilir), 01.01 (Gözlük)" araç uyarlama kodlarına yer verildiği, söz konusu raporlara istinaden 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinde düzenlenen malûl ve engellilerin taşıt alımına ilişkin istisna uygulamasından yararlanıp yararlanamayacağınız hususunda Başkanlığımız görüşünün bildirilmesinin talep edildiği anlaşılmaktadır.
4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendiyle, Kanuna ekli (II) sayılı listede yer alan kayıt ve tescile tâbi mallardan;
a) 87.03 (2019 yılı için; hesaplanması gereken özel tüketim vergisi ve diğer her türlü vergiler dahil bedeli 247.400 TL'yi aşanlar hariç), 87.04 (motor silindir hacmi 2.800 cm³'ü aşanlar hariç) ve 87.11 G.T.İ.P. numaralarında yer alanların, engellilik derecesi %90 veya daha fazla olan malûl ve engelliler tarafından,
b) 87.03 G.T.İ.P. numarasında yer alan (motor silindir hacmi 2,800 cm³'ü aşanlar, bütün tekerlekleri motordan güç alan veya alabilenler, sürücü dâhil 8 kişiye kadar oturma yeri olan binek otomobilleri, yarış arabaları, arazi taşıtları hariç), yük taşımasında kullanılıp azami ağırlığı 3,5 tonu aşmayan ve yolcu taşıma kapasitesi istiap haddinin %50'sinin altında olanlar ile sürücü dâhil 9 kişilik oturma yeri olanların, engellilik durumlarının araçları bizzat kullanamayacak ve sürekli olarak tekerlekli sandalye veya sedye kullanmalarını gerektirecek nitelikte olduğunu ilgili mevzuat çerçevesinde alınan engelli sağlık kurulu raporuyla tevsik eden ve engellilik derecesi %90 veya daha fazla olup tekerlekli sandalye veya sedye ile binilmesine ve seyahat edilmesine uygun tertibat yaptıran malûl ve engelliler tarafından,
c) 87.03 (2019 yılı için; hesaplanması gereken özel tüketim vergisi ve diğer her türlü vergiler dahil bedeli 247.400 TL'yi aşanlar hariç), 87.04 (motor silindir hacmi 2.800 cm³'ü aşanlar hariç) ve 87.11 G.T.İ.P. numaralarında yer alanların, bizzat kullanma amacıyla engelliliğine uygun hareket ettirici özel tertibat yaptıran malûl ve engelliler tarafından
beş yılda bir defaya mahsus olmak üzere ilk iktisabı ÖTV'den istisna edilmiş olup, bu istisna uygulamasının usul ve esaslarına ilişkin açıklamalar ise Özel Tüketim Vergisi (II) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliğinin (II/C/1) bölümünde yapılmıştır.
Mezkur Genel Tebliğin söz konusu bölümünde, Kanunun (7/2-c) maddesi uygulaması ile ilgili olarak;
- Engellilik durumunun, ilk iktisabı yapılacak taşıtın hareket ettirici aksamında tadilat yaptırılmasını gerektirecek nitelikte olması gerektiği, bu çerçevede örneğin, sağ veya sol el parmaklardan herhangi bir ya da birkaçının olmamasına rağmen vitesin değiştirilmesine engel, vites kolunda tadilat yaptırılmasını gerektirecek bir durumun bulunmaması halinde manuel veya otomatik vitesli taşıt alımında istisna uygulanmayacağı,
- Bu uygulamada, taşıtı hareket ettirici aksam olarak debriyaj, fren ve gaz pedalları ile vites kolunun kabul edileceği, ilk iktisaptan önce hareket ettirici aksamda sabitlenmiş bir şekilde özel tertibat yapılması gerektiği, yapılan özel tertibatın da kişinin engelliliğiyle uyumlu olmasının zorunlu olduğu,
- Taşıtın otomatik vitesli olmasının, engelliliğe uygun hareket ettirici özel tertibat yaptırılması şartının aranmasına engel olmadığı, dolayısıyla otomatik vitesli taşıtların hareket ettirici aksamında da kişinin engelliliğine uygun olarak sabitlenmiş özel tertibat yaptırılması gerektiği, bu çerçevede örneğin, sağ ayağı ampute olan bir engellinin, fren ve gaz pedalında özel tertibat yaptırmadan otomatik vitesli taşıtı kullanması mümkün olmadığından, ancak anılan tertibatın yaptırılması halinde otomatik vitesli bir taşıt bakımından istisnadan faydalanılabileceği,
- Manuel vitesli bir taşıtı vites kolunda ve/veya debriyaj pedalında sabitlenmiş özel tertibat yaptırmadan kullanamayacak durumda olan engelliler bakımından, otomatik vitesli taşıtların, özel tertibatlı taşıt olarak kabul edileceği,
- Engellilik durumunun tevsikinde ibrazı zorunlu olan engelli sağlık kurulu raporunun, maluliyeti veya engelliliği ile sadece özel tertibat yaptırılan taşıtların (veya engelliliği ile başkaca hareket ettirici özel tertibat yapılmasına gerek olmaksızın sadece otomatik vitesli taşıtların) kullanılabileceğine dair değerlendirmeyi içermesi ya da bu hususun anlaşılabilmesini sağlayacak şekilde açık olması gerektiği
belirtilmiştir.
Bu kapsamda, mevcut ÖTV mevzuatı uyarınca, engellilik oranı %90'ın altında olan engellilerden yalnızca, engellilik durumu, ilk iktisabı yapılacak taşıtın hareket ettirici aksamında (debriyaj pedalı, fren pedalı, gaz pedalı ve/veya vites kolunda) tadilat yaptırılmasını gerektirecek (zorunlu kılacak) nitelikte olanlar, mezkûr Genel Tebliğin (II/C/1.1, 1.3 ve 1.5) bölümlerinde öngörülen diğer şartları da haiz olmalarına bağlı olarak, söz konusu istisna uygulamasından yararlanabilmektedir.
Bununla birlikte, Sağlık Bilimleri Üniversitesi İstanbul Kanuni Sultan Süleyman Eğitim ve Araştırma Hastanesi tarafından adınıza düzenlenen 15/02/2019 tarihli ve 1403 numaralı Engelli Sağlık Kurulu Raporunda yer alan "Sinir Sistemi: Lomber diskopati. Lomber rom ağrılı kısıtlı. L1-2, L2-3, L3-4 ve L4-5 protrüzyon (+) Servikal diskopati. Servikal rom açık. Servikal MR:C4-5, C5-6, C7 protrüzyon Tablo1.7 %9+ %9 (%17), Kas İskelet Sistemi: Sağ total kalça protezi ameliyatlısı. Tablo3.33a %19 (%19)" bulguları ve Sürücü Adayları ve Sürücüler İçin Sağlık Raporunda belirtilen "78 (Sadece otomatik vitesli araç kullanabilir" araç uyarlama kodu birlikte değerlendirildiğinde, engellilik durumunuzla önerilen tertibatın (otomatik vitesin) uyumlu olmadığı, engelinizin sağ alt ekstremiteyi etkilemesine rağmen, bu engele yönelik özel tertibat önerilmediği, dolayısıyla manuel vitesli bir taşıtı debriyaj pedalında sabitlenmiş özel tertibat yaptırmadan da kullanabileceğiniz anlaşılmaktadır.
Buna göre, özelge talep formunuz ekinde yer alan Engelli Sağlık Kurulu Raporunda belirtilen engellilik durumunuz itibariyle, söz konusu rapora istinaden Özel Tüketim Vergisi Kanununun (7/2-c) maddesinde düzenlenen istisna uygulamasından yararlanmanız mümkün bulunmamaktadır.
