T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
MÜKELLEF HİZMETLERİ USUL GRUP MÜDÜRLÜĞÜ
Sayı : 11395140-105[230-2016/VUK-1-19572]-67896
27/05/2016
Konu : Kargo şirketinin müşterilerinin toplu olarak sevk irsaliyesi düzenlediği sevk irsaliyesinin fotokopi ile çoğaltılarak her bir gönderinin içerisine koyulup koyulamayacağı.
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; taşımasını yaptığınız/yaptırdığınız kargoların üzerinde sevk irsaliyesi bulunmadığından tarafınıza özel usulsüzlük cezası kesildiğini, alıcısı veya satıcısı olmadığınız ve sadece dağıtımını yaptığınız kitap, dergi vb. gönderileri müşterilerin düzenlediği bir adet sevk irsaliyesi ile toplu olarak teslim aldığınızı, bu dergi ve/veya kitapların operasyon biriminiz tarafından elleçlenmesi yapıldıktan sonra her biri ayrı ayrı ambalajlanarak abone olan alıcılara teslim edilmek üzere ilgili alıcıların bulunduğu illerdeki acentelerinize sevk edildiğini, acentelerinizin bulunmadığı illerde ise farklı bir kargo şirketi aracılığıyla gönderildiğini belirterek, farklı bölgelere ve yerleşim yerlerine gönderilerin sevkinde, müşterinin düzenlemiş olduğu toplu sevk irsaliyesinin fotokopi ile çoğaltılarak her bir gönderinin içerisine koyulup koyulamayacağı, bu sevk irsaliyelerinin kullanılamaması durumunda kendi sevk irsaliyenizi düzenleyip düzenleyemeyeceğiniz hususunda Başkanlığımız görüşlerini talep etmektesiniz.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 230 uncu maddesinin (5) numaralı bendinde; "Satılan malların teslim tarihi ve irsaliye numarası, (Malın alıcıya teslim edilmek üzere satıcı tarafından taşındığı veya taşıttırıldığı hallerde satıcının, teslim edilen malın alıcı tarafından taşınması veya taşıttırılması halinde alıcının, taşınan veya taşıttırılan mallar için sevk irsaliyesi düzenlenmesi ve taşıtta bulundurulması şarttır.
Malın, bir mükellefin birden çok iş yerleri ile şubeleri arasında taşındığı veya satılmak üzere bir komisyoncu veya diğer bir aracıya gönderildiği hallerde de, malın gönderen tarafından sevk irsaliyesine bağlanması gereklidir. Bu bentte yazılı irsaliyeler hakkında fiyat ve bedel ile ilgili bilgiler hariç olmak üzere, bu madde hükmü ile 231 inci madde hükmü uygulanır. İrsaliyelerde malın nereye ve kime gönderildiği ayrıca belirtilir.
Şu kadar ki nihai tüketicilerin tüketim amacıyla perakende olarak satın aldıkları malları kendilerinin taşıması veya taşıttırması halinde bu mallara ait fatura veya perakende satış fişinin bulunması şartıyla sevk irsaliyesi aranmaz.)" hükmüne yer verilmiştir.
Mezkur Kanunun 240 ıncı maddesinin (A) fıkrasında; "Taşıma irsaliyeleri: Ücret karşılığında eşya nakleden bütün gerçek ve tüzel kişiler naklettikleri eşya için 209 uncu maddede yazılı bilgilerle, sürücünün ad ve soyadı ve aracın plaka numarasını ihtiva eden ve seri ve sıra numarası dahilinde teselsül eden irsaliye kullanmak zorundadırlar. Bu irsaliyenin bir nüshası eşyayı taşıttırana, bir nüshası eşyayı taşıyan aracın sürücüsüne veya kaptanına verilir ve bir nüshası da taşımayı yapan nezdinde saklanır. Bu bent hükmü nakliye komisyoncuları ile acenteleri de kapsar." hükmü yer almaktadır.
Buna göre, mal sevkiyatı yapan veya yaptıran alıcı veya satıcıların sevk irsaliyesi, ücret karşılığında eşya nakledenlerin ise taşıma irsaliyesi düzenlemeleri gerekmektedir.
Öte yandan 464 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin "3.4. Kargo ve Lojistik İşletmeleri" başlıklı bölümünde; "...
Kargo ve lojistik işletmeleri ticari nitelikteki gönderileri Vergi Usul Kanunu uyarınca düzenlenmesi zorunlu tevsik edici belgeler ile birlikte kabul edecekler ve taşıma esnasında istenildiğinde ibraz edilecek şekilde gönderiye ekleyeceklerdir." açıklaması yapılmıştır.
Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalara göre;
- Şirketinizce, alıcısı veya satıcısı olmadığınız sadece müşteriniz adına dağıtımını yaptığınız kitap dergi vb. emtialara ilişkin sevk irsaliyelerinin, kurumunuzca düzenlenmesi mümkün bulunmamaktadır.
- Söz konusu emtialar için müşteriniz tarafından alıcılar adına sevk irsaliyesi düzenlenmesi, taşıma esnasında istenildiğinde ibraz edilecek şekilde gönderiye eklenilmesi gerekmektedir.
- Müşteriniz tarafından farklı alıcılar adına yapılan gönderiler için toplu olarak sevk irsaliyesi düzenlenmesi ve bu irsaliyenin şirketiniz tarafından fotokopi ile çoğaltılarak gönderi içerisine konulmak suretiyle emtiaların sevk edilmesi mümkün bulunmamaktadır.
- Operasyon merkezinizden şubelerinize veya şubelerinizden alıcılara taşıma yaptığınız emtialar için şirketinizce, acentelerinizin bulunmadığı illerde ise taşımayı yapan ilgili kargo şirketince taşıma irsaliyesi düzenlenmesi gerektiği tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
